[ Pobierz całość w formacie PDF ]
- jakie cele chcemy osiągnąć, jakie przyjąć kryteria i priorytety?
Dokonanie diagnozy polega ono na określeniu przedmiotu konfliktu do wymagań
słu\bowych, podstawowych celów pracy, wzajemnych relacji stron. Na podstawie diagnozy
mo\na określić: te racje stron, które są najbli\sze wymaganiom słu\bowym, wymagania
stawiane stronie przeciwnej, aby ustały wzajemne pretensje oraz stopień gotowości do
współpracy ze stroną przeciwną. Jest to niezwykle istotne, poniewa\ prawidłowe
zdiagnozowanie konfliktu ma bezpośredni wpływ na jego efektywne rozwiązanie.
Określenie sposobu reakcji, czyli jak postąpić w zaistniałej sytuacji i skąd wynika
postępowanie stron konfliktu. Wyró\nia się przy tym pięć zasadniczych sposobów reakcji na
zaistniały konflikt:
1) strategia dominacji polega na tym, \e jedna ze stron, chcąc osiągnąć swoje cele, nie
bierze pod uwagę celów drugiej strony, stosuje perswazje, grozby i przemoc. Styl ten
stosowany jest, gdy konieczne jest szybkie rozwiÄ…zanie konfliktu lub, gdy druga strona
konfliktu wykorzystuje ugodowe zachowanie.
2) strategia dostosowania siÄ™ strona konfliktu wyra\a zgodÄ™ na \Ä…danie lub opiniÄ™ drugiej
strony, gotowość do współpracy, skłonność do ustępstw albo poświęcenie własnych
interesów w imię dobrych stosunków. Styl ten powinien być stosowany wówczas,
gdy konflikt dotyczy spraw wa\niejszych dla drugiej strony lub, gdy wiadomo,
\e popełniliśmy błąd.
3) strategia unikania polega na wycofaniu siÄ™ strony z sytuacji konfliktowej, co wynika
z poczucia braku mo\liwości wywierania nacisku na drugą stronę oraz z przekonania,
\e koszty sÄ… za wysokie w stosunku do istoty konfliktu.
4) strategia kompromisu ma ona miejsce wówczas, gdy staje się oczywiste, i\ \adna
ze stron nie zdoła w całości przeforsować swego poglądu. Dą\ą one wówczas
do zachowania najistotniejszych spełnienia tych najistotniejszych dla nich \ądań. Styl ten
nale\y stosować, gdy strony są równie silne i zmierzają do wykluczających się celów
lub, gdy wystarczy osiągnąć porozumienie tylko na jakiś czas.
5) strategia współpracy polega na współdziałaniu w rozwiązywaniu problemu przy
uznaniu i zaspokojeniu celów obu stron. Strony konfliktu nie powinny skupiać się tylko
na sztywnych stanowiskach, ale skupić się na interesach.
Zakończenie konfliktu mo\e on być przezwycię\ony w ró\ny sposób w zale\ności
od tego, czy jest on wywołany przyczynami natury subiektywnej, merytorycznej, czy jest to
mo\e sprawa osobista. Co do zasady konflikt mo\e być przezwycię\ony poprzez obustronne
porozumienie, wzajemne ustępstwa w imię racji obowiązków słu\bowych
i podstawowych celów działań pracowników lub dominację jednej ze stron na skutek
wycofania siÄ™ drugiej strony.
Zrodkami, jakimi dysponują przeło\eni w rozwiązywaniu konfliktów są natomiast:
a) środki formalno dyscyplinarne np. przywołanie do porządku, grozba utraty pracy,
upomnienie, nagana;
b) środki pedagogiczne np. mediacja, wspólne poszukiwanie rozwiązań, negocjacje.
Szczególnym sposobem rozwiązywania konfliktów w pracy zawodowej są właśnie
mediacje. Polegają one na skłonieniu stron do zastanowienia się, przemyślenia własnego
zachowania, analizy własnej postawy i postawy przeciwników na tle wymagań zawodowych
i obustronnych racji. Mediatorem mo\e być kierujący zespołem lub inna osoba, która cieszy
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
się powszechnym szacunkiem i zaufaniem. Musi ona zachować obiektywizm tak,
aby mediacje miały formę rzeczowej dyskusji.
Konflikt mo\na uznać za rozwiązany w momencie, gdy strony w nim uczestniczące nie
kwestionują wspólnych ustaleń. Mimo tego nale\y jednak czuwać, aby sytuacja się nie
powtórzyła w przyszłości. Po zakończeniu sytuacji konfliktowej powinno się te\ wyciągnąć
odpowiednie wnioski, aby nie dochodziło w pracy do podobnych sytuacji.
4.6.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co to jest konflikt?
2. Jakie funkcje pełni konflikt?
3. Czy konflikt jest zjawiskiem negatywnym?
4. Jakie są etapy rozwiązywania konfliktów?
5. Na czym polega rozpoznanie wstępne?
6. Kiedy warto stosować teorię przeczekania?
7. Na czym polega ocena sytuacji konfliktowej?
8. Co to jest diagnoza konfliktu?
9. Jakie środki mo\na podjąć, aby konflikt został rozwiązany?
10. Kiedy następuje zakończenie konfliktu?
11. W jaki sposób konflikt mo\e się zakończyć?
12. Na czym polega mediacja?
4.6.3. wiczenia
wiczenie 1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]